Merhabalar. Yeni akademik yılı karşılarken bir yandan XI. Hukuka Felsefi ve Sosyolojik Bakışlar Sempozyumu’na yaklaşmış olmanın heyecanını da yaşıyoruz. Başarı dolu ve verimli bir akademik yıl dileklerimizle.
Bu ay, güncel makaleleri izlemek için kullandığımız yazılımlarda yaşadığımız bir sorun nedeniyle olsa gerek, alanla ilgili duyurulabilecek hiçbir makaleye rastlayamadık. Bu nedenle yayın yapmış olabilecek araştırmacılardan özür diliyor, yayınlarının künyelerini bir ara sayıda iletilmek üzere hfsgundem@gmail.com adresine iletmelerini bekliyoruz. Atlamış olabileceğimiz herhangi bir yayını ya da etkinliği her zaman bizimle paylaşabileceğinizi de yeniden anımsatmak isteriz.
Adalete erişim, farklı anlamları olan bir terimdir. Bu terimin içerdiği anlam farklılıkları, adalete erişimle ilgili problemlere farklı yaklaşımları da etkilemektedir. Problemin tam olarak anlamak için farklı boyutları bir bütün içerisinde ele almak gerekmektedir. Bütünsellik yaklaşımı, adalete erişimin sadece adli yardıma veya mahkemelere erişim olarak görmekten öte, hakların bilinmesi ve düzenlenmesi aşamasına katılımı da içeren, mahkeme sürecinin tamamlanması ve sonrasını da kapsayan geniş bir adalete erişim kavramından hareket etmeyi gerektirir. Günümüzde sadece adalete erişimden değil, etkili adalete erişim vurgulanmaktadır. Bu, adalete erişimin sadece soyut bir hak olarak tanınmasının yeterli olmadığını, hayata geçirebilmesi için gerekli koşulların sağlanması gerektiğini ifade eder. Bunun için yaşanılan eşitsizliklerin farkında olmak gerekmektedir. Bu eşitsizliklerden biri de toplumsal cinsiyet eşitsizliğidir. Toplumsal cinsiyet eşitsizliği, sosyal, ekonomik ve siyasi alanlarda kendisini göstererek yaşadığımız yapıları etkilemektedir. Bu yapılardan biri de hukuktur. Hukuktaki yapısal eşitsizlik, toplumsal cinsiyet eşitsizliği açısından adalete erişimi güçleştiren başlıca faktörlerdendir. Toplumsal cinsiyet eşitsizliği bağlamında adalete erişimi kadınlar açısından ele alan bu çalışma, yapıyla ilgili eşitsizlikleri farklı boyutlarda ortaya koymakta, bunların ne gibi sonuçları yol açtığını tartışmakta ve yapı içerisinde kadınların adalete erişimiyle ilgili çözüm önerilerini sunmaktadır.(ARKA KAPAKTAN)
Göztepe Ece, Zülfiye Yılmaz, (ed.): Kadın Hukukçular Cumhuriyet’in Yüzüncü Yılında Kazanımları ve Güncel Sorunları Tartışıyor, 1. bs, İstanbul, On İki Levha Yayıncılık, 2024.
Cumhuriyet'in yüzüncü yılı şerefine 4 Aralık 2023'te Ankara'da düzenlediğimiz panel, Türkiye'nin farklı üniversiteleri ve barolarından kadın hukukçuları bir araya getirmiştir. Medeni Hukuk, Ceza Hukuku, İş Hukuku, Sosyal Güvenlik Hukuku, Ticaret Hukuku, Teknoloji Hukuku, Örgütlenme Hukuku, Göç Hukuku, Deprem Hukuku gibi alanlardan akademisyen ve avukatlar toplumsal cinsiyet eşitliğinin farklı görünümleri bakımından, teori ve uygulamada Türkiye'nin karşı karşıya olduğu sorunları panelde masaya yatırdı. Panelin amacı eşitlik, aile, şiddet, işsizlik, yoksulluk, örgütlenme, çevre sorunları başta olmak üzere, yakıcı gündemin parçası olan başlıkların tek tek ele alınması ve kamuoyunun sorunların gerçek kaynağına ve çözüm için gerekli adımlara dair bilgilendirilmesi idi. Türkiye'de ilerici bir kadın olmak her dönemde zor olmuştur. Genç akademisyenlerin kıdemli kadın hukukçularla, genç avukatların yıllarını kadın hakları ve eşitlik savunusuna vakfetmiş değerli meslektaşları ile buluşması, bağ kurarak güçlenmesi toplantının en önemli kazanımlarından birisi olmuştur. Teorinin uygulamayla buluşması, hukukun ve bilimin öncülüğünde bir eşitlik anlayışının gelişmesi için kadınların akademik üretimi elzemdir. Cumhuriyet'in ikinci yüzyılında da bu üretimin devamı dileğimizdir.(ARKA KAPAKTAN)
“Özgürlük” kitabıyla başlayan Kavramlar Tarihi, serinin ikinci kitabı olan “Adalet” konusuna odaklanmaktadır. Adalet insanoğlunun en büyük buluşlarından biridir. Yeryüzünde kendine has bir adalet sistemi geliştirmemiş veya bu konuda ilke ve yasalar belirlememiş hiçbir toplum yoktur. Ciddi, teknik ve akademik metinlerden, gündelik yaşama kadar, neredeyse her gün kendisiyle karşılaştığımız bu sihirli sözcük, tanımı gereği, hem “hak ve hukuka uyma, herkesin hakkını gözetme, doğruluktan ayrılmama, hakkaniyet”, hem de bir toplumda “kanun ve nizam yoluyla hakların karşılıklı olarak korunması ve dengeli tutulması” anlamındadır. Bunların yanısıra “bir devlette hak ve hukuku uygulayan teşkilat” da adalet adını alır. Dolayısıyla adalet bireye ilişkin olduğu kadar toplum ve devletle de ilgilidir, insanın diğer insanlarla ve devletle olan tüm ilişkilerini düzenlerken, devletlerin birbirleriyle olan ilişkilerinin de belirleyici unsurlarından biridir.
Armağan Öztürk ve C. Cengiz Çevik tarafından derlenen bu çalışma adalet kavramının düşünce tarihindeki serüvenini bir dizi makale aracılığıyla soruşturmaktadır. Felsefe, siyaset bilimi, hukuk ve tarih alanlarına ait birikimleri metinleştiren çalışmaların ortak noktası ise ele alınan düşünür ve düşünce akımlarını, adaletin içeriğini sınırlayan kavramlarla birlikte ayrıntılı bir şekilde ortaya koymaktır.
---
İçindekiler
Sunuş Armağan Öztürk & C. Cengiz Çevik
Cicero’nun Adaleti Pelin Atayman Erçelik
Üç Köklü Bir Erdem: Stoacı Adalet Melike Molacı
Marcus Aurelius’ta Evren, İnsan ve Adalet C. Cengiz Çevik
Burke’te Adaletin Muhafazası Eylem Yolsal-Murteza
Klasik Faydacılık ve Adalet: John Stuart Mill’da Mutluluk ve Özgürlüğün Pragmatik Temelleri Metin Özkan
Marx’ın Adalet Anlayışı H. Sinan Özbek
Martin Heidegger: Politik Olan, Egemenlik ve Adalet Zeynep Direk
John Rawls’un Adalet Teorisi –Adalet ve Hakikati Ayırmak– Ömer Faik Anlı
Ronald Dworkin’de Politik Bir Değer Olarak Adalet Ferda Yıldırım & Kurtul Gülenç
Jacques Rancière’de Politikanın Yaratımı Olarak Adalet Levent Görüşük
Antik ve Modern Haklı Savaş Düşüncesi: Eleştirel Bir Değerlendirme Armağan Öztürk
Adalet Felsefesi Üzerine Bir Deneme Celal Yeşilçayır
Hukuku Adaletten Kurtarmak Ertuğrul Uzun
Adalet ya da Yasa Yargılanabilir mi? Efe Baştürk
Çağdaş Perspektiften Adalet Kavramı Murat Satıcı
Çağdaş Düşüncede Vicdan ve Adaletin İzleri Özgür Taburoğlu
Woke Kültürünün Adaletle İmtihanı ya da Woke Şatosuna Bakmak Özlem Denli
12. Uluslararası Suç ve Ceza Film Festivali 18-24 Kasım 2022 tarihleri arasında gerçekleştirilmiş olup 12. USCFF'nin akademik programının teması "Eşitiz!" olarak belirlenmiştir. Katılımcılar kadın erkek eşitliği sorunlarıyla mücadeleyi pek çok açıdan kıymetli yorumlarını içeren sunumlarıyla değerlendirdiler. (ARKA KAPAKTAN)
XI. Hukuka Felsefi ve Sosyolojik Bakışlar Sempozyumu
Hukuk Felsefesi ve Sosyolojisi Arkivi tarafından İstanbul Barosu işbirliğiyle düzenlenen Hukuka Felsefi ve Sosyolojik Bakışlar Sempozyumu’nun 11.’si 3-5 Ekim 2024 tarihlerinde İstanbul Üniversitesi Fuat Sezgin Kongre ve Kültür Merkezi’nde düzenlenecek. 100’den fazla katılımcının bildirilerini sunacağı sempozyumun programına bağlantıdan erişebilir, bildiri başlıklarına tıklayarak bildiri özetlerine göz inceleyebilirsiniz.
XI. Hukuka Felsefi ve Sosyolojik Bakışlar Sempozyum Programı
Hak Arama Özgürlüğünün Etkisizleştirilmesi Sempozyumu
Kamu Hukukçuları Platformu’nun insan hakları, hukuk devleti ve demokrasi kavramları bağlamında ortaya çıkan anayasal, yasal, idari ve yargısal sorunları tartışmak ve değerlendirmek üzere düzenlediği etkinliklerin on ikincisi olan “Hak Arama Özgürlüğünün Etkisizleştirilmesi” Sempozyumu, Kadir Has Üniversitesi Hukuk Fakültesi ve Kamu Hukukçuları Platformu işbirliği ile Kadir Has Üniversitesi Cibali Kampüsü’nde 18 Ekim 2024 tarihinde gerçekleştirilecek.
Mahkemeye erişim, ulusal makamlara etkili başvuru yapabilme, adil yargılanma ve yargı kararlarının yerine getirilmesini isteme haklarını da kapsayan hak arama özgürlüğünü konu edinen Sempozyum’un programına etkinlik afişinden ulaşılabilir. Sempozyum, dışarıdan katılıma açıktır. Ancak dinleyicilerin 15 Ekim 2024 tarihi mesai saatleri sonuna kadar isim-soyisimleri ile toplantıya katılma taleplerini içeren bir e-postayı dogukan.bingol@khas.edu.tr adresine göndermeleri gerekmektedir.
Sosyal Medya
Geçtiğimiz ay emekliye ayrılan, alanımızın değerli hocalarından Prof. Dr. Yasemin Işıktaç’ın Perşembe Mektupları serisi YouTube’da devam ediyor. İlgili videolara aşağıdan erişebilirsiniz.
